Hz. Ali’nin^(r.a.) doğum tarihi milâdî 600, vefat tarihi ise milâdî 661’dir. Bu tarihler Hicrî takvime göre hesaplandığında aynı Resûlullah^(s.a.v.) gibi altmış üç yıl yaşadığı bilinmektedir. Kendisi vefatı sırasında bile haddi aşmayanlardandır.

Annesinin ismi Fâtıma bint Esed ^(r.a.)’dir. Efendimiz^(s.a.v.) onun için “Annemden sonra annem.” demiştir. Çünkü Efendimiz’in^(s.a.v.) sekiz yaşından sonra çocukluğu onun evinde geçmiştir. Fâtıma ^(r.a.) annemiz oğlu Ali’den ^(r.a.) sonra İslâmla şereflenir ve Medine’de vefat eder. Efendimiz^(s.a.v.) vefatında onu kendi gömleği ile kefenler. Zira Fâtıma ^(r.a.) annemiz Resûlullah^(s.a.v.) için bu kadar kıymetlidir. Hz. Ali^(r.a.) doğduğunda Fâtıma ^(r.a.) annemiz onu isim koymak için kucağında Kâbe’ye getirir. Allah Resûlü^(s.a.v.) “Ne koyacaksın adını?” diye sorunca “Babamın adı Esed’i koyacağım.” der. Efendimiz^(s.a.v.) ise “O Esed olsun ama adı Ali b. Ebû Tâlib^(r.a.) olsun.” der ve bu sayede Hz. Ali’nin^(r.a.) ismini koyan da Allah Resûlü^(s.a.v.) olmuş olur.

Hz. Ali’nin^(r.a.) künyesi “toprağın babası” mânâsına gelen Ebû Türâb’dır. Ona bu künye Efendimiz^(s.a.v.) tarafından verilmiştir. Babasının adı Ebû Talib b. Abdülmuttalib olarak bilinir ama bu isim aslında onun künyesidir. Babasının asıl isminin “Şeybe” veyahut “İmrân” olduğu rivayet edilmektedir. Ebû Talib, Efendimiz’in^(s.a.v.) amcalarından biridir. Yani Hz. Ali^(r.a.), Allah Resûlü’nün^(s.a.v.) amcasının oğludur ve ileride damadı olacaktır.

Hz. Ali’nin^(r.a.) Tâlib, Akîl^(r.a.) ve Ca’fer^(r.a.) isminde üç erkek; Ümmü Hânî^(r.a.) ve Cümâne^(r.a.) isminde de iki kız kardeşi vardır. Bunlardan en büyük kardeşi Tâlib dışında diğerleri Müslüman olmuş