İLK HİCRÎ TAKVİMİ BAŞLATAN KİMDİR? 

HZ. ÖMER CAMİ YAPACAĞI YERİ NASIL BELİRLEMİŞTİR? 

HZ. ÖMER TOPLAMDA KAÇ CAMİ YAPMIŞTIR? 

CAMİLERİ NEREYE YAPMALIYIZ?

İslâmiyet topluma medeni, beraber yaşanılan şehirleşme cihetinde bir hayatı öngörür. Bu hayatın yaşandığı yere “Medine” yani şehir denilecektir. Hz. Ömer^(r.a.), Resûlullah’tan^(s.a.v.) aldığı modeli bu şekilde inşâ eder.

İlk hicrî takvimi başlatan Hz. Ömer^(r.a.)’dir. (Taberî, Tarihu’l Umem ve’l Mûlük, II,253. Buhârî, et-Târihu’l-Kebîr,I,10) Posta teşkilatı Hz. Ömer^(r.a.) döneminde kurulmuştur. Böylece Hz. Ömer^(r.a.) haberleşmeyi sistemli bir hale getirmiştir. Hz. Ömer^(r.a.) aynı zamanda “süvari, postacı, elçi, postaya verilen yazılar ve dosyalar, resmî işlerle ilgili posta” gibi çeşitli mânalara gelen Berid evleri de yaptırmıştır ve sahabeler Hâlid b. Velîd’in^(r.a.) azledilerek yerine Ebû Ubeyde b. Cerrâh’ın^(r.a.) tayin edildiğini berîd vasıtasıyla öğrenmişlerdir. Hulefâ-yi Râşidîn döneminde posta sadece resmî işlere münhasır kalmayarak halkın da faydalandığı bir teşkilât haline getirilmiştir. Ayrıca Hz. Ömer^(r.a.) görevlilerin konaklamaları için Kûfe dolaylarında posta evleri de inşa ettirmiştir.

Hz. Ömer^(r.a.) kendi devrinde bir kurban kestirmiştir. Daha sonra da kurban etini altı parçaya bölerek şehrin altı farklı bölgesine o parçaları göndermiş ve et en son nerede koktuysa en temiz hava orada olduğundan hastaneyi oraya kurdurmuştur. Kendisi Efendimiz’i^(s.a.v.) rol model alarak çok fazla şehir kurmuştur ve Kûfe, Basra, Kahire bu şehirlerden sadece birkaçıdır.

Hz. Ömer^(r.a.) camii yapacağı yeri ise şöyle tayin etmiştir. Altı okçuyu şehrin etrafına dizmiş, altısına da ok arttırıp okların birleştiği yere cami yaptırmıştır. Yani o dönemde camiler şehrin merkezine yapılmıştır. Hz. Ömer^(r.a.) toplamda yüz yirmi bin cami yaptırmıştır ve aslında bu yüz yirmi bin şehir demektir. Yani Hz. Ömer^(r.a.) neredeyse dünyanın beşte birine ulaşmıştır.

“Cami” cem, cemaat; birçok şeyi içine alan, barındıran demektir. Ecdadımız camileri bizim gibi sadece mescid manasında kullanmamış, her iş için kullanmıştır. Zîra Osmanlı zamanında toplantılar camilerde yapılır, misafirler camilerde ağırlanır, mahkemeler bile camilerde kurulurmuş. 

Yine Hz. Ömer^(r.a.) hilafet döneminde caminin yanına emir evi yaptı, onun yanına da çarşı, pazar, ambarlar, beyt’ül mal binaları, hayvanlar için ahır, atlar için hara yaptırdı. Normalde Resûlullah^(s.a.v.) Hicaz bölgesinde atları beslemek çok zor ve masraflı bir iş olduğu için atlardan vergi almazdı ama Hz. Ömer^(r.a.) halife olduğu dönemde Irak’ta bin atı olan adamları duyunca hemen onlardan zekât almaya başladı. Çünkü bir insanın bin atı varsa ondan bir gelir elde ediyordur ve bu durum zekâtı gerektirir.

Hz. Ömer^(r.a.) bazı şehirlere Fırat’tan ve Dicle’den kanallar açtı ama kendisi nehir, ırmak, deniz vs. bunlardan biraz çekiniyordu. Çünkü sahâbelerin boğulduğu birkaç hadise vardı ve bunun hesabını Allah’a^(c.c.) nasıl vereceğini düşündüğünden bu konuda geri durmuştu.

Yazar : Mehmet Yıldız